Mehmet UZEL (KAYSERİ İGFA)
Kayseri Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Memduh Büyükkılıç, Türkiye Cumhuriyeti Kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün ‘Heyeti Temsiliye Reisi’ olarak Kayseri’ye ilk gelişinin 104’üncü yılı kutlamaları kapsamında düzenlenen törene katıldı.
Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün ‘Heyet-i Temsiliye Reisi’ olarak ilk kez Kayseri’ye gelişi dolayısıyla Cumhuriyet Meydanı’ndaki Atatürk Anıtı önünde düzenlenen törene Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Memduh Büyükkılıç’ın yanı sıra Kayseri Valisi Gökmen Çiçek, Garnizon Komutanı Hava Pilot Tuğgeneral Haldun Taşan, ilçe belediye başkanları, askeri erkân, siyasi parti temsilcileri, bürokratlar, vatandaşlar ve öğrenciler katıldı.
Saygı duruşunda bulunulması ve İstiklal Marşı’nın okunmasıyla başlayan törende Atatürk Anıtı’na çelenkler sunulurken, Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Memduh Büyükkılıç, şehir adına bir konuşma yaparak, 104 yıl önce Cumhuriyet’in kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün Kayseri’yi onurlandırdığı günü andıklarını ve kendisini şehirde misafir ettiklerini belirtti.
“KÜLLERİNDEN DOĞACAK OLAN BİR MİLLETİN KUTLU YÜRÜYÜŞÜ”
Mustafa Kemal Paşa’nın, Dünya Savaşı’ndan yenik olarak ayrılan Osmanlı Devleti sınırları içerisinde, özellikle Anadolu’da meydana gelen iç karışıklıklar, isyanlar, direnişler hakkında tetkikler yapmak üzere Padişah Vahdettin tarafından 9’uncu Ordu Müfettişi olarak Anadolu’ya gönderildiğini anlatan Başkan Büyükkılıç, 16 Mayıs 1919 tarihinde başlayan bu yolculuğun, küllerinden doğacak olan bir milletin kutlu yürüyüşü haline geldiğini söyledi.
Başkan Büyükkılıç, Mustafa Kemal Paşa’nın milli mücadeleyi örgütlemek için Heyet-i Temsiliye’yi kurduğunu vurgulayarak, “İtilaf devletlerinin Anadolu’da halk direnişinin engellenmesi için izin verdiği bu teftiş, Mustafa Kemal Paşa önderliğinde Anadolu’da varoluş destanına dönüşmüştür. Bu süre içerisinde Mustafa Kemal Paşa 9. Ordu Müfettişliğinden ve askerlik mesleğinden istifa etmiştir. Bunun yanında Anadolu’da İstanbul’dan bağımsız bir meclis oluşturulana kadar geçecek süre zarfında Milli Mücadele’yi örgütlemek için Heyet-i Temsiliye Reisi olarak çalışmalarını sürdürmüştür” dedi.
Mustafa Kemal’in Kayseri’ye ilk ziyaretini 19 Aralık 1919 tarihinde, 104 yıl önce bugün Heyet-i Temsiliye reisi olarak gerçekleştirdiğini belirten Başkan Büyükkılıç, sözlerini şöyle sürdürdü: “Kayserililer; hava soğuk ve karlı, saatin geç olmasına rağmen, Mustafa Kemal ve Heyet-i Temsiliye üyelerini “Çifte Kümbet” mevkiinde coşkulu bir şekilde gençleriyle, çocuklarıyla, büyükleriyle adeta bayram havasında karşılaşmışlardır. Halkı selamlayarak geçen Mustafa Kemal Paşa ve beraberindekiler İmamzade Reşid Bey’in evinde misafir olarak konaklamışlardır. Mustafa Kemal, bu ilk Kayseri ziyaretinden çok memnun kalmış ve ertesi gün Kayseri halkına hitaben, teşekkür ve memnuniyetlerini ifade eden ünlü beyannamesi, bizim için de önemli bir vesika olan günümüz Türkçesiyle şu ifadeleri kullanarak yayınlanmıştır: “Anadolu’nun iktisadi hayatında sonsuza kadar yüksek bir mevkide bulunacak olan Kayseri’nin, Heyet-i Temsiliye’ye açtığı samimi kucağı o kadar sıcak, o kadar ruhumuzu okşayıcı bulduk ki, muhterem Kayserililere açıkça minnet ve şükran ile hitab etmeye lüzum gördük.” Yani Anadolu’nun iktisadi önemini nasıl ki 7 bin yıl önce Kültepe Kaniş-Karum’da ticaretin merkezi olmuş ve ticaretin yasalarını Kayseri’miz yazmışsa, aynı şekilde Cumhuriyet’imizin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk de Kayseri’deki iktisadi hayatı vurgulamış, ticarete önem verilmesi gerektiğini işaret etmiştir. Bu anlayış içerisinde Kayseri’deki yapılacak yatırımlarla ilgili ufuk açmıştır. Daha sonraki süreçte tayyare fabrikasından Sümer Bez Fabrikası’nın kuruluşuna kadar onlarca iktisadi teşekkülün hayata geçirilmesi yönünde gerekli desteklerini esirgememiş, Kayseri’yi adeta ticaretin, üretimin bir merkezi haline gelmesi için stratejik bakımdan da önemini vurgulamıştır.”
ATATÜRK’TEN KAYSERİ LİSESİ’NE ÖVGÜ DOLU SÖZLER
Başkan Büyükkılıç, Gazi Mustafa Kemal Paşa’nın, milli mücadelenin ateşini yakarken yürüdüğü yolları asla unutmadığına vurgu yaparak, “Savaştan sonra ülkenin yeniden yapılanmasını organize etmek ve fedakârlık yapan vatandaşlarıyla tekrar buluşmak için 29 Ağustos 1924 tarihinde bir Anadolu gezisi başlatmıştır. Bu kapsamda ziyaret duraklarından biri yine Kayseri’miz olmuştur. 13 Ekim 1924 tarihinde Kayseri’ye ikinci olarak yapılan bu ziyaret, eşi Latife Hanımla birlikte Gazinin, Reis-i Cumhur ünvanlı ile Kayseri’mizi ilk ziyaretidir. Gazi, bu gelişinde çeşitli ziyaretlerde ve kabullerde bulunmuştur. Memleket Hastanesi’ni ziyaret etmiş, Kurtuluş Savaşı’nda en büyük mücadeleyi veren, bir dönem mezunlarının tamamını şehit veren Taş Mektep diye bilinen Kayseri Lisesi’ni ziyaret edip derslere girmiştir. Lisenin şeref defterine kendi el yazısı ile ‘Kayseri Lisesi’ni, müdürüyle, muallimleriyle, bütün talebesiyle Cumhuriyetin ateşli, feyizli bir ocağı bulduk’ diye not düşmüştür” ifadelerinde bulundu.
“KARA TAHTA ÖNÜNDEKİ MEŞHUR FOTOĞRAF SAAT KULESİ’NİN HEMEN ÖNÜNDE ÇEKİLMİŞTİR”
Gazi Mustafa Kemal Paşa’nın Kayseri’ye olan üçüncü ziyaretinin, ‘Harf İnkılabı’ kapsamında yurt genelinde başlatmış olduğu gezinin ilk durağı olarak 20 Eylül 1928 tarihinde yaşandığını anımsatan Başkan Büyükkılıç, “Kayseri’deki Yeni Türk Alfabesi tanıtımı, o dönemde Cumhuriyet Halk Fırkası binası olan bugünkü Kayseri Saat Kulesi’nin tam önünde yapılmıştır. Gazi Mustafa Kemal Paşa’nın kara tahta önünde çekilmiş olan meşhur fotoğrafı Saat Kulesi’nin hemen önünde çekilmiştir” dedi.
Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Memduh Büyükkılıç, Gazi Mustafa Kemal Paşa’nın Kayseri’ye dördüncü ziyaretinin 18 Kasım 1930 tarihinde olduğunu belirterek, “Eğitim alanında yapılan inkılabın ve reformların sonuçlarını görmek üzere özellikle Kayseri Lisesi’ni ziyaret eden Gazi, burada derslere girmiş, öğretmen ve öğrencilerle görüşmelerde bulunmuştur. Bunun yanında Mustafa Kemal, Tayyare Fabrikası’nı ziyaret etmiştir. Bu yurt gezisi komple filme alınmıştır. Kayseri ile ilgili en eski kamera görüntüleri bu yurt gezisi sırasında çekilmiştir” ifadelerini kullandı.
Gazi Mustafa Kemal Paşa’nın, Kayseri’ye beşinci ve son gelişinin 4 Şubat 1934 tarihinde gerçekleştiğini anlatan Başkan Büyükkılıç, “Gelişinin ertesi günü şehirdeki faaliyetleri yerinde incelemiştir. Yine hepimizin gururu olan, ihracat yapmış olan Tayyare Fabrikası’nı, Mimar Sinan Camii’ni, Hunat Medresesi müzesini gezmiş ve ardından Talas’ta ağırlanmıştır. Aynı gün şehirden ayrılmıştır. Milli Mücadele’de yürüdüğü yolları ve gördüğü desteği unutmayan Cumhuriyet’imizin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk, kurtuluşun ardından maddi ve manevi kalkınmanın sağlanması için elini şehrimizin üzerinden çekmemiştir. Burada Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün şahsında bu anlayış içerisinde şehrim adına tüm şehit ve gazilerimizi bir kez daha rahmetle ve minnetle anıyorum” şeklinde konuştu.
Programda günün anısına düzenlenen Büyük Atatürk Gençlik Koşusu’nda dereceye giren gençlere Vali Gökmen Çiçek, Başkan Büyükkılıç ve Garnizon Komutanı Taşan tarafından madalya ve ödülleri verildi. Programın ardından gazetecilere açıklamalarda bulunan Vali Çiçek ise 104 yıl önceki aynı heyecanı yaşadıklarını, Kayseri’nin, Kurtuluş Savaşı’nın başlamasından itibaren Gazi Mustafa Kemal Atatürk ve arkadaşlarına güvendiğini ve askerlere sürekli destek olduğunu, cepheye asker gönderdiğini anlattı.
ATATÜRK EVİ’NDE ANLAMLI PROGRAM
Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün Kayseri’ye gelişi kutlamaları kapsamında Atatürk Evi’nde de bir program gerçekleştirildi. Bando dinletisi ve halk oyunları gösterisinin yapıldığı programda, öğrenciler tarafından Atatürk’ün gelişi canlandırılarak, gökyüzüne balon bırakıldı. Vali Gökmen Çiçek, Başkan Büyükkılıç ve beraberindeki heyet, Devlet Güzel Sanatlar Galerisi’nde günün anlam ve önemini anlatan resim sergisini ilgiyle gezdi.
